Passie voor non fictie

Over non fictie op het terrein van kunst, onderwijs, filosofie. Voor iedereen die wel eens nadenkt.

“De schenkende liefde laat anderen delen in de geestelijke rijkdom die men bezit, om niet, louter uit vreugde ze te delen”
(Nicolai Hartmann)

dinsdag 31 december 2013

Lezen en schrijven: Schenkende liefde

Dit wordt mijn tweede nieuwe blog. Over boeken die ik heb gelezen. Omdat ik gek ben van boeken. Of beter: Van de dingen die in boeken staan, van de wijsheid van hen die de moeite nemen een boek te schrijven.
Er is zo ongelooflijk veel dat de moeite van het lezen waard is, zoveel dat nooit onder de aandacht van de mensen komt die er intens van zouden genieten, of die er hun levensproblemen mee zouden zien opgelost.
Maar uiteindelijk is elk belang eigenbelang: Ik wil het zo graag delen. Ik wordt zo gelukkig van lezen. Ik gun iedereen dat ultieme geluk van met een boekje in een hoekje terwijl je leven in waarde toeneemt.

Nog voor ik begin denk ik: Hoe zinloos is deze inspanning? Om meteen de titel van een boek te citeren dat ik heb gelezen: "Wees blij dat het leven geen zin heeft" van Jaap van Heerden. Hilarisch en vol goede raad. 

Waarom iets schrijven over wat anderen hebben geschreven? Michel de Montaigne, een filosoof die leefde in de 16(!)de eeuw schreef nadat hij een boek had gelezen dat hij niet begreep: "Als ik iets twee keer heb gelezen en ik begrijp het niet, ben ik dan zo dom of is de schrijver te lui om het duidelijk uit te leggen?" 

Ik heb vaak het idee dat dingen erg moeilijk worden opgeschreven, terwijl ze zo simpel kunnen worden gezegd zonder de inhoud te verliezen. Al ligt daarmee verguizing op de loer, zoals een andere favoriet, Alain de Botton, regelmatig moet ondervinden. Maar simpel of moeilijk opgeschreven, alle tekst verdient kritische bejegening als het gaat om de inhoud. Schrijven is voor mij dus ook een vorm van plezierig nadenken.

Toch was ik met deze overwegingen nog niet over de schrijfdrempel. Daarvoor moest te rade bij de Filosoof Nicolai Hartmann, die leefde van 1882-1950. Hij ontwikkelde een nieuwe ethiek, nieuw in de zin van: ‘zonder God’. Hij benoemde drie soorten deugden, te weten de christelijke (naastenliefde, waarachtigheid, oprechtheid, betrouwbaarheid en trouw, bescheidenheid en nederigheid), de antieke deugden (Rechtvaardigheid, moed, wijsheid en zelfbeheersing) en hij ontdekte nieuwe moderne waarden. Die zijn wat lastiger. Hij noemt ze:
  • de liefde tot de verste (het nastreven van een ideaal en dat verwezenlijken),
  • de waarde van de persoonlijkheid (de potentie die je hebt en dient te verwezenlijken),
  • de persoonlijke liefde (De liefde voor een andere persoon, het realiseren van de persoonlijkheid van de ander) en tenslotte
  • de ‘schenkende liefde’.
De schenkende liefde. Wat is dat? Hartmann zegt:

“De schenkende liefde laat anderen delen in de geestelijke rijkdom die men bezit, om niet, louter uit vreugde ze te delen”. Dat was anders dan ik had gelezen bij een derde held in dit verhaal, Maarten ’t Hart, die zegt dat belezenheid wel de meest onbeduidende van alle deugden is. Ik weet nu dat ook hij daarmee bedoelt dat hij zoveel plezier in het delen heeft dat hij z’n eigen kennis niet eens opmerkt. Hij bezit de gave van de schenkende liefde in nog veel grotere omvang dan ik. Maar ik ga het toch proberen.

Wie het leuk vind kan mij volgen.

2 opmerkingen:

  1. gevonden!
    de uitleg van „ schenkende liefde” vind ik prachtig...
    de deugden (en de zonden) blijven dezelfde als van lang geleden, misschien spreken ze meer tot de verbeelding als ze in een modern jasje worden gehesen!
    veel succes met je nieuwe blog!

    BeantwoordenVerwijderen